“Psychologische Veiligheid”

Of: ”Wet van de waanzin”

Tijdens de doesessie op het NVVK congres 2019 heb ik mijn visie gegeven over hoe een veiligheidskundige direct invloed kan uitoefenen op het verbeteren van houding en gedrag in een organisatie. De aanwezige veiligheidskundigen kenden elkaar niet maar hebben elkaar wel gecoacht. Hiermee hebben zij nieuwe ideeën opgedaan hoe zij het in 2019 anders kunnen doen.

De 3 V’s

Een belangrijk groeimiddel, voor organisaties die de (veiligheids-) cultuur willen verbeteren, is het creëren van psychologische veiligheid voor de medewerkers. Hierbij durven medewerkers hun ideeën en zorgen te uiten en er wordt naar ze geluisterd.  Ik creëer deze psychologische veiligheid door de 3 V’s te bewaken:

Deze 3 V’s kun je alleen bewaken als je de momenten herkent waarop ze er niet zijn.

Vertrouwen

Hier wordt mee bedoelt dat we situaties en een omgeving creëren waarin we elkaar vertrouwen. Vertrouwen dat afspraken worden nagekomen en dat we elkaar daar helpen om samen een veiligere werkplek te creëren. Dat we openlijk een mening kunnen hebben en elkaar aan kunnen spreken zonder daarop afgerekend te worden. En dat we van gemaakte fouten – en mogen – kunnen leren.

Verbinding

Door echt naar elkaar te luisteren en er zo achter te komen wat er daadwerkelijk bij de ander speelt. Vraag door naar de dieperliggende motivatie om wel of geen veilig gedrag te vertonen bij zowel de medewerker als de leidinggevende. Alleen reageren op het vertoonde gedrag, veranderd niets aan de redenen ervoor. En pas na het achterhalen van de redenen kun je gedrag beïnvloeden.

Veiligheid

Voelen anderen zich in jouw bijzijn veilig genoeg om zich te uiten? Om hun frustraties over hoe vervelend het is om de veiligheidsregels na te leven in de praktijk met je te delen. Ga deze dialoog nooit uit de weg, want het ter sprake brengen van een dergelijke situatie is al een hele stap voor medewerkers. Blijkbaar kunnen ze hun zorgen nergens anders kwijt. Hierna kun je een gesprek hebben over wat de ander nodig heeft om zich wel aan de regels te kunnen houden.

Goed of Fout

Voor mij bestaat er geen goed of fout, maar alleen: hoe bewaak ik – samen met jou – de 3 V’s en is het verstandig om het anders te doen? In het algemeen geldt: als je huidige aanpak de resultaten oplevert die je ervan verwacht: ga er dan vooral mee door.

Maar: ga niet door, als het resultaat lijkt op de Wet van de Waanzin van Einstein: “Waanzin is steeds opnieuw hetzelfde doen, en dan verschillende uitkomsten verwachten”. Want: hoe bewaak jij dan de 3 V’s?